Jack van der Hoek: burgemeester van Schouwen-Duiveland

‘Geboren en getogen in de Haagse Schilderswijk. Een deel van mijn voorouders, kwam wel uit Zeeland, van het eiland Tholen. Familie van mijn moeders kant kwam deels van St. Maartensdijk en St. Annaland als ik het goed heb.’

‘Ik heb pas op latere leeftijd mijn universitair diploma gehaald, dat was rond mijn 40^e vlak voordat onze dochter geboren werd. In Engeland heb ik toen mijn Master Bedrijfskunde gehaald aan de Keele University in Newcastle-under-Lyme.’

‘De partij is zeg maar het vehikel, als je niet bij een partij bent kom je niet in de gemeenteraad. Het begint natuurlijk allemaal met een intrinsieke belangstelling voor de wereld waarin je leeft, je vindt dat je daar verantwoordelijkheid voor hebt. Ook wil je daar graag iets aan bijdragen om die wereld goed te beheren én uiteindelijk goed achter te laten. Dat is de ene kant.’

‘De andere kant is, en dat kun je zien aan de functies die ik heb gehad, een grote affiniteit met veiligheid en recht. Begonnen in de particuliere sector bij de Nederlandse Veiligheidsdienst, en een van de vervolgstappen was bij de overheid in Haarlem waar ik o.a. crisismanager openbare orde en veiligheid was.’

Uitgeest

‘Mijn bestuurlijke carrière begon in Uitgeest. Je ziet dan dat er in je dorp een aantal zaken gebeuren waarvan je denkt ‘dat zou toch wel een slag anders kunnen’. Als je dan echt vindt dat je daar iets mee moet, hoe kun je daar dan iets aan doen?’

‘Je kunt natuurlijk vanaf de zijlijn gaan klagen, iets wat heel erg ‘in’ is vandaag de dag. Maar op social media roepen hoe jij denkt dat het moet, daar ben ik niet van, dat is geen optie. Dan moet je ook lef tonen en iets doen. Ik was al lang lid van mijn partij (D66), en heb me bij de lokale afdeling aangemeld met de vraag of ze nog een actief lid konden gebruiken. Dat was zo rond mijn 32^e jaar en dan word je al gauw omarmd, zeker in kleine afdelingen.’

‘Lang verhaal kort, bij de eerstvolgende verkiezingen stond ik op de kieslijst, en kwam uiteindelijk ook in de gemeenteraad. Na 1,5 tot 2 jaar viel daar het college waarop, tot mijn verbazing, de vraag kwam of wij ondanks dat we maar één zetel hadden, niet in het nieuw te vormen college wilden komen.’

‘Zo start dat dan en rol je erin. We waren bij de volgende verkiezingen van één naar drie zetels gegaan, en het was de bedoeling dat ik het gewoon weer vier jaar zou gaan doen. Toen kwam de afdeling Haarlem op de lijn, zij mochten twee wethouders leveren, maar konden geen geschikte kandidaat vinden. Blijkbaar was ik door mijn aanpak in Uitgeest opgevallen, en of ik naar Haarlem wilde ‘solliciteren’.

‘Dan is de stap van, een van de kleinste gemeentes in Noord-Holland naar de hoofdstad van Noord-Holland, een kans die je niet laat lopen. Vervelend voor de mensen die op dat moment in Uitgeest voor jou hebben gekozen, maar daar werd begripvol op gereageerd.’

Haarlem

‘Daar zat ik inmiddels alweer zes jaar, en zou normaal gesproken ook gewoon de acht jaar (twee termijnen) hebben volgemaakt. Echter, mijn voorganger bij de provincie zei vijf maanden na zijn installatie als gedeputeerde ineens ‘ik vind het niet leuk meer, ik ga er vandoor’. Ook toen weer hetzelfde verhaal, rondkijken in de regio wie zou er een mogelijke kandidaat kunnen zijn.’

‘We hadden destijds twee gedeputeerden in het college van Noord-Holland, ik appte de gedeputeerde die overbleef met de mededeling ‘joh wat vervelend, als ik iets voor je kan doen’. Dat berichtje verstuurde ik met het idee van meezoeken naar een geschikte kandidaat. Het antwoord was ‘wat denk je er eventueel zelf van…?’

Gedeputeerde Staten van Noord-Holland

‘Ik vond dat eigenlijk wel heel erg interessant. Na zes jaar in de stad Haarlem is zo’n bestuurlijke ervaring bij de provincie toch weer heel iets anders, internationaler ook. Ik zat o.a. in het Comité voor de Regio’s en daardoor ook best veel in Brussel. Je doet toch weer andere contacten op in Den Haag, maar ook in Europa. Je netwerk breidt zich enorm uit.’

‘Ik wist dat ik uiteindelijk wel terug wilde naar het openbaar bestuur, maar dan op lokaal niveau. Hoe interessant het aspect van meer Den Haag en meer Europa ook is, je bemerkt dan ook wel hoe bestuurlijk het is. Je spreekt alleen maar met andere gedeputeerden, ministers, staatssecretarissen of in Europa met je mede parlementsleden. Je ontmoet dus eigenlijk geen inwoners meer. Ik had als gedeputeerde ook Cultuur in de portefeuille, iets wat ik heel erg fijn vond. Het is een voorbeeld wat ik al meerdere keren heb gebruikt, maar als je bijvoorbeeld op nationale molendag een molen mocht openen, dan kon je ook nog eens met de vrijwilligers praten. Dat soort contacten is er dan eigenlijk nog maar heel weinig.’

Solliciteren

‘Dus ja, zoals gezegd, wilde ik eigenlijk terug naar het openbaar bestuur op lokaal niveau. Iets wat ik ook echt wel heb overgehouden aan gemeente Haarlem, en hetzelfde geldt hier. Of je nu het stadhuis uitloopt, of op de markt staat, de mensen zien je meteen en je maakt een praatje met elkaar. Dat nabije bij mensen is uiteindelijk datgene wat mij het meeste trekt.’

‘Schouwen-Duiveland kende ik alweer een jaar of 10 omdat we hier op de camping staan. Mijn vrouw en ik zeiden altijd al tegen elkaar ‘hier gaan we ons pensioen doorbrengen’, maar als ik er ook nog kan werken voor die tijd dan zou dat helemaal mooi zijn! Ik had een lijstje van zeg maar drie gemeentes waar ik wel naar toe zou willen, met Schouwen-Duiveland op nummer 1. Als de kans zich voor zou doen, zou ik gaan solliciteren. Toen kwam Schouwen-Duiveland daadwerkelijk voorbij, en werd ik ook nog eens uit 40 sollicitanten gekozen.’

‘Een geweldig eiland! Ik hou van fietsen, paardrijden, tuinieren en zingen. Nee, niet bij een koor, ik kan namelijk niet garanderen dat ik er steeds bij ben. Ik heb altijd meer privé zangles gedaan. In Haarlem zat ik wel in een band met de burgemeester, dat hebben we zo’n zes jaar gedaan. Was een superleuke tijd, maar men zegt altijd dat je op je hoogtepunt moet stoppen tòch…😉 We gingen vrij snel achter elkaar weg, en de band is opgedoekt.’

Burgemeester in coronatijd

‘De start hier na het uitbreken van de pandemie heb ik als zeer beperkend ervaren, net zoals iedereen natuurlijk. Het is eigenlijk dubbelop, je hebt je beperkingen als inwoner zoals iedereen die in Nederland had. Maar als je dan ook nog eens begint met een beroep waarbij de kerntaak is mensen ontmoeten, horen wat er speelt, je gezicht laten zien en verbinden, dat kan dan dus allemaal niet.’

‘Mijn installatie was daar een mooi voorbeeld van, alleen mijn vrouw en dochter erbij. Omroep Zeeland mocht nog niet eens in de raadszaal staan. Alles heel strikt. Gelukkig heb ik nog een paar foto’s van de installatie op mijn iPhone staan, maar dat is het dan ook. Het is allemaal niet onoverkomelijk, maar ik vond het ook buitengewoon vervelend voor mijn voorganger (Gerard Rabelink) want die verdwijnt dan uiteindelijk met hele stille trom. Als de versoepelingen doorgaan zoals ze nu gaan, hopen we dit jaar toch iets te organiseren waarbij mensen hem toch nog even de hand kunnen schudden, en gedag kunnen zeggen.’

Economie Schouwen-Duiveland

‘Circulariteit is een onderwerp waar veel over te doen is. Als je twee kleine startups hebt, zie je vaak dat dat ook weer anderen aantrekt. Als je het hebt over toekomstgericht werken dan, en dit is even gechargeerd, zie je dat we hier het meest te maken hebben met horeca en recreatie, dat toch heel erg seizoensgebonden is.’

‘Je ziet natuurlijk het verschil dat we hier in de wintermaanden met zo’n 33.000 mensen zijn. In de zomermaanden is er een piek waarbij er dan ongeveer net zoveel mensen rondlopen als er in ’s-Hertogenbosch wonen. Een enorm verschil! Logisch dat er vraag is naar seizoensarbeid, mensen die hier een half jaar werken, en vervolgens weer vertrekken.’

‘Voor de totale economische ontwikkeling, maar ook voor je stabiliteit en kwetsbaarheid, zou het aantrekkelijker zijn dat je ook andersoortige bedrijven aantrekt die het gehele jaar door voor werkgelegenheid zorgen. Kijk naar een YourSuprise, Omoda en Saman. Soms kan een burgemeester, in samenwerking met de provincie, daar een ondersteunende rol inspelen.’

‘Een idee zou kunnen zijn twee clusters, waarvan je zeker weet dat die hier erg welkom zouden zijn, qua huisvesting te begeleiden. Zeker met startups, dan kun je bijvoorbeeld zeggen als jullie daarmee aan de gang gaan, hebben wij ruimte op het bedrijfsterrein, of in een industrieel gebouw/pand of een boerderij die leegkomt. In dat soort zaken kun je als gemeente een rol spelen om te proberen dat te faciliteren.’

Wonen en werken op Schouwen-Duiveland

‘Waar je ook op het eiland woont, uiteindelijk kom je altijd wel voor een aantal zaken in Zierikzee terecht. Levend hart van het eiland, en in de eerste plaats een prachtige monumentenstad. Een historisch centrum vind ik wel heel erg aantrekkelijk, wat dat betreft word ik hier op mijn wenken bediend.’

‘Het is een compleet eiland, landschappelijk gezien of je nu van bos, strand, water of platteland houdt, het is allemaal aanwezig. Maar ook de historische steden en dorpen, een bijzonder eiland met een heerlijke dynamiek! In de wintermaanden een relatieve rust, we zijn dan op onszelf en kunnen even op adem komen. Breekt de maand februari aan is STRAO eigenlijk het startmoment, en begint het nieuwe seizoen bij iedereen weer te kriebelen.’

‘Niet alleen de diversiteit van het eiland, maar ook die van zijn bewoners, is voor mij als burgemeester enorm interessant. Hoe zitten de kernen in elkaar, de achtergronden, de een meer wereldlijk, de ander meer beschouwend. Dat zit allebei ook in mij. Ik zeg zelf altijd dat ik een bourgondische protestant ben, en met beide kanten kan ik hier heel goed uit de voeten.’

 

Profielfoto: PZC | Foto Zierikzee: Leen Koper | Foto BRU 8: Mosseldorp | Foto bij Oliegeultje/Burghsluis: Leonie Piekaar | Foto vuurtoren Westerlicht: Keesjan van der Klooster